BẢN TIN BẢO HIỂM XÃ HỘI ĐIỆN TỬ THÁNG 03/2021
(Thực hiện bởi Công ty Cổ phần Bkav)
I. Hướng dẫn thông báo cho Bkav khi gặp vấn đề cần hỗ trợ
II. Thực trạng và giải pháp phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội
III. Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội: Bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người lao động
IV. “Điểm sáng” trong cải cách hành chính ngành Bảo hiểm xã hội
V. Đề xuất nâng mức hỗ trợ học nghề cho lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp
VI. Hỗ trợ tham gia BHYT học sinh cho con em gia đình sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con
VII. TP.HCM: Công bố 15 cơ sở KCB ban đầu dành cho người nước ngoài tham gia BHYT
I. Hướng dẫn thông báo cho Bkav khi gặp vấn đề cần hỗ trợ
Trong quá trình kê khai Bảo hiểm xã hội điện tử trên Bkav IVAN, nếu gặp vấn đề cần hỗ trợ, Quý Khách hàng vui lòng thực hiện theo 1 trong 4 cách dưới đây:
- Cách 1 (cách nhanh nhất để được hỗ trợ hiệu quả): Chat trực tiếp tại link https://m.me/BkavIVAN hoặc https://zalo.me/4458938702350836836.
- Cách 2: Gửi mail tới Trung tâm Chăm sóc khách hàng Bkav CA qua địa chỉ BkavCA@bkav.com với nội dung mà Bạn cần hỗ trợ, Bkav sẽ phản hồi lại Bạn trong thời gian sớm nhất.
- Cách 3: Liên hệ tổng đài 1900 1854.
- Cách 4: Xử lý vấn đề đang gặp phải theo các bước đơn giản trong bài hướng dẫn tại https://noptokhai.vn/ivan/huong-dan hoặc tìm kiếm thông tin hướng dẫn về nghiệp vụ, cách sử dụng phần mềm tại https://Hotro.bkav.com.
II. Thực trạng và giải pháp phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội
Ở Việt Nam, chính sách bảo hiểm xã hội luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tế theo hướng mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/05/2018 của Bộ Chính trị chỉ rõ: “Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội để bảo hiểm xã hội thực sự là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ bảo hiểm xã hội, hướng tới mục tiêu bảo hiểm xã hội toàn dân…”.
Thực hiện Nghị quyết này, đến hết năm 2020, tổng số người tham gia bảo hiểm xã hội là 16,1 triệu người, đạt 32,6% lực lượng lao động trong độ tuổi. Về cơ bản, chỉ tiêu số người tham gia bảo hiểm xã hội đã đạt được nhưng để tiến tới bảo hiểm xã hội toàn dân, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.
Thực trạng phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội
Đối tượng và mức đóng bảo hiểm xã hội
- Về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH): Hiện nay, có hai hình thức tham gia BHXH là BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. BHXH bắt buộc thực hiện 5 chế độ (ốm đau, thai sản, tai nạn lao động- bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất); BHXH tự nguyện thực hiện 2 chế độ (hưu trí và tử tuất). Đối tượng thuộc diện tham gia của hai loại hình này được quy định tại Luật BHXH năm 2014 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016).
Đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc là toàn bộ người làm công hưởng lương bao gồm: Cán bộ, công chức, viên chức; người làm việc trong quân đội, công an nhân dân; người làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc với thời hạn từ 3 tháng trở lên (từ ngày 01/01/2018 là từ 1 tháng trở lên); cán bộ không chuyên trách cấp xã; người Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng; người nước ngoài làm việc tại Việt Nam (áp dụng từ ngày 01/01/2018).
Tham gia BHXH bắt buộc cho người lao động còn có người sử dụng lao động; là các cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp (DN), hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ gia đình, cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động. Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
- Về mức đóng BHXH: Mức đóng BHXH được quy định theo từng quỹ thành phần, người lao động thuộc đối tượng khác nhau sẽ đóng khác nhau, cụ thể: Quỹ Ốm đau, thai sản: Do người sử dụng lao động đóng với mức đóng là 3% so với tổng Quỹ Tiền lương đóng BHXH của đơn vị;
Quỹ Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: Do người sử dụng lao động đóng, trước tháng 6/2017 là 1% tổng quỹ tiền lương, từ sau tháng 6/2017 là 0,5% và từ ngày 15/7/2020, mức đóng có thể giảm xuống 0,3% nếu thực hiện tốt các quy định về an toàn, vệ sinh lao động;
Quỹ Hưu trí và tử tuất: Đối với loại hình BHXH bắt buộc, người lao động đóng 8% so với tiền lương, người sử dụng lao động đóng 14% so với tổng quỹ lương làm căn cứ đóng BHXH. Đối với người tham gia BHXH tự nguyện, mức đóng là 22% thu nhập làm căn cứ đóng BHXH.
Mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bao gồm lương chính, phụ cấp và các khoản bổ sung (đối với người hưởng lương theo mức lương do người sử dụng lao động quyết định). Mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện, do người lao động lựa chọn, thấp nhấp bằng mức mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn, cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Từ tháng 1/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ đóng với mức hỗ trợ bằng 30%, 20%, 10% mức đóng theo mức chuẩn nghèo tương ứng đối với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đối với đối tượng còn lại. Người lao động được chọn mức đóng hàng tháng, hàng quý, 6 tháng một lần, 12 tháng 1 lần, đóng 1 lần cho những năm còn thiếu hoặc đóng 1 lần cho nhiều năm về sau.
Tình hình tham gia bảo hiểm xã hội
Để tăng tính linh hoạt cho thị trường lao động và tạo sự công bằng, bình đẳng giữa người lao động làm việc ở các thành phần kinh tế, đối tượng tham gia BHXH từng bước được mở rộng. Bên cạnh đó, kinh tế phát triển, thu nhập của người lao động tăng, nhận thức và nhu cầu của người lao động về an toàn tài chính cũng tăng theo. Cùng với sự nỗ lực của ngành BHXH Việt Nam trong việc thực hiện các biện pháp quản lý đối tượng tham gia BHXH, số lượng đơn vị sử dụng lao động và số lao động tham gia BHXH tăng lên hàng năm cả về số tuyệt đối và số tương đối (Bảng 1).
Sau 6 năm thi hành Luật BHXH năm 2014, trong giai đoạn 2016-2020, số lao động tham gia BHXH bắt buộc tăng thêm 2.181 nghìn người (trung bình mỗi năm tăng 4%); năm 2020, số người lao động tham gia BHXH giảm, do ảnh hưởng của dịch Covid-19; số người lao động tham gia mới giảm, trong khi số người lao động hưởng BHXH 01 lần tăng.
Năm 2020, mặc dù ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhưng số lao động tham gia BHXH tự nguyện tăng 86% so với năm 2019. Kết quả này là do năm 2020, BHXH Việt Nam đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó nổi bật là việc thực hiện chương trình truyền thông “Lễ ra quân hưởng ứng Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện” trên quy mô toàn quốc.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được trên, việc phát triển đối tượng tham gia BHXH vẫn còn tồn tại một số hạn chế sau:
- Vẫn còn nhiều người thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc chưa tham gia, nói cách khác, việc thực thi pháp luật về trách nhiệm tham gia BHXH chưa đạt hiệu quả cao. So sánh số người lao động đã tham gia BHXH với số lao động làm công hưởng lương (tương đương với số lao động thuộc diện tham gia BHXH), thì mới có gần 60% số lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.
- Số lượng người tham gia BHXH tự nguyện còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng. Sau 13 năm triển khai BHXH tự nguyện, đến hết năm 2020, mới có khoảng 1.068 nghìn người tham gia loại hình bảo hiểm này, chiếm 3,7% so với đối tượng thuộc diện tham gia.
- Số đối tượng nhận BHXH một lần ở mức cao, mỗi năm có hàng trăm nghìn người hưởng BHXH một lần. Nếu so sánh giữa số lao động giải quyết hưởng BHXH một lần với số lao động tham gia BHXH tăng mới, thì tỷ lệ này tương đối cao (từ 2016 - 2019, mỗi năm xấp xỉ 45%, năm 2020, tỷ lệ này tăng lên 73,3%). Điều này ảnh hưởng rất lớn tới việc phát triển đối tượng tham gia BHXH.
Như vậy, so với tiềm năng, đối tượng tham gia BHXH phát triển còn chậm do một số nguyên nhân sau:
- Nhận thức của người lao động về lợi ích của BHXH còn hạn chế, nhiều người chưa có hiểu biết rõ ràng về chính sách BHXH; mặt khác, thói quen phòng ngừa rủi ro chưa được hình thành, người lao động chỉ thực sự thấy cần bảo hiểm khi rủi ro hoặc sự cố xảy ra.
- Ý thức tuân thủ pháp luật của người lao động và người sử dụng lao động chưa cao, chưa coi việc tham gia BHXH là trách nhiệm bắt buộc phải thực hiện. Nhiều người sử dụng lao động trốn đóng BHXH để cắt giảm chi phí, thậm chí, nhiều người lao động cũng muốn người sử dụng lao động không đóng BHXH mà trả thêm vào lương.
- Tiền lương/thu nhập của người lao động thấp, năm 2019, tiền lương bình quân của người làm công hưởng lương là 6,64 triệu đồng/tháng, thu nhập bình quân đầu người đạt 4,2 triệu đồng/tháng…
- Sự cạnh tranh của các sản phẩm bảo hiểm thương mại. Ngoài chế độ hưu trí của loại hình BHXH tự nguyện, nhiều doanh nghiệp bảo hiểm cũng cung cấp cho người lao động các sản phẩm bảo hiểm cho tuổi già.
- Chính sách BHXH chưa đảm bảo sự ổn định. Các chế độ BHXH dài hạn (hưu trí, tử tuất) có đặc điểm là thời gian đóng và thời gian hưởng có sự tách bạch và phát sinh trong thời gian dài. Chính sách BHXH có nhiều sự thay đổi, ảnh hưởng tới quyền lợi của người tham gia, điều đó ảnh hưởng tới niềm tin của người dân vào chính sách.
Giải pháp phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội theo hướng bền vững
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trên, thời gian tới cần triển khai đồng bộ các giải pháp sau:
- Thứ nhất, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền.
Công tác thông tin, tuyên truyền có vai trò quan trọng trong việc truyền tải những thông điệp của chính sách đến đối tượng chịu tác động. Tham gia BHXH là quyền lợi nhưng cũng là trách nhiệm của người lao động (trách nhiệm đối với chính bản thân và cộng đồng) và trách nhiệm của người sử dụng lao động với người lao động. Trong hoạt động tuyên truyền, cần chú trọng nâng cao nhận thức và hiểu biết của người lao động về chính sách BHXH, bởi đây là yếu tố quan trọng quyết định việc tham gia BHXH.
Trên thực tế, nhiều người lao động chưa có hiểu biết rõ về mức đóng, thời gian đóng, quyền lợi hưởng… để người lao động dễ hiểu, không cảm thấy do dự vì thời gian tham gia quá dài. Muốn như vậy cần có ví dụ minh họa về mức đóng và quyền lợi hưởng cho người lao động; nhấn mạnh nội dung về điều chỉnh tiền lương/thu nhập đã đóng BHXH và tiền lương hưu hàng tháng trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng.
Bên cạnh đó, cần làm rõ sự liên thông giữa hai hình thức BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, người lao động được cộng nối thời gian tham gia BHXH và cách tính lương hưu là giống nhau. Nhận thức rõ vấn đề này sẽ tránh được việc người lao động nhận BHXH một lần và không có ý định tham gia tiếp khi rời khỏi khu vực tham gia bắt buộc.
Ngoài ra, cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền. Các nhóm đối tượng người lao động khác nhau sẽ có những đặc điểm khác nhau về nhận thức, tiền lương/thu nhập, thời gian làm việc, địa điểm làm việc… nên để truyền tải nội dung chính sách BHXH đến người lao động, phải có nhiều hình thức truyên truyền, như: Xây dựng các tiểu phẩm truyền thông về chính sách BHXH; sử dụng các công cụ mạng xã hội; ban hành những ấn phẩm, tờ rơi tuyên truyền về BHXH, dễ hiểu, có thể minh họa trách nhiệm đóng góp và quyền lợi hưởng cụ thể; tại mỗi điểm nhà văn hóa thôn, xã, phường, thị trấn cần phải có dán các biển hiệu tuyên truyền và nội dung quy định về BHXH tự nguyện; tăng thời lượng phát thanh, phát hình, phát nhiều lần vào các khung giờ khác nhau để truyền tải những lợi ích của việc tham gia BHXH tới mọi tầng lớp người dân...
- Thứ hai, xây dựng chính sách BHXH ổn định.
Để người lao động (cả người sử dụng lao động) tự nguyện tham gia BHXH, kể cả ở hình thức bắt buộc thì “sản phẩm” BHXH phải thực sự hấp dẫn người tham gia, các chế độ BHXH phải đảm bảo đời sống cho người lao động khi gặp rủi ro hoặc sự kiện làm giảm hoặc mất nguồn thu nhập từ lao động. Hơn nữa, những cam kết của Nhà nước đối với người tham gia (thông qua chính sách BHXH) phải được thực hiện trong suốt quá trình tham gia BHXH của người lao động.
Nói cách khác, chính sách BHXH phải cố định kể từ khi tham gia đối với mỗi người lao động, hoặc nếu có sự thay đổi thì cũng được thông báo ngay từ khi người lao động bắt đầu tham gia. Chính sách BHXH ổn định sẽ tạo sự tin tưởng cho người dân, vừa tăng tính tự giác đối với đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, vừa khuyến khích người tham gia BHXH tự nguyện. Khi người lao động có lòng tin, sẽ hạn chế số người rời bỏ hệ thống, nhận BHXH một lần.
- Thứ ba, nâng cao chất lượng dịch vụ.
Trong nền kinh tế thị trường, có nhiều sản phẩm bảo hiểm thương mại cạnh tranh với sản phẩm BHXH, đáng kể là các sản phẩm bảo hiểm được cung cấp bởi các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ. Mặc dù, các sản phẩm của các DN bảo hiểm nhân thọ cũng đảm bảo nguồn tài chính cho người tham gia khi gặp rủi ro, góp phần ổn định cuộc sống, nhưng để thực hiện chức năng của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền an sinh cho người dân, Nhà nước vẫn phải mở rộng phạm vi bao phủ của chính sách BHXH.
Do đó, để thu hút người lao động tham gia BHXH, cần tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ như: Thủ tục đăng ký tham gia và hưởng chế độ BHXH phải đơn giản, thuận tiện, tránh gây phiền hà; cán bộ làm công tác BHXH phải có trình độ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, nhiệt tình và có trách nhiệm; thiết lập các kênh thông tin như điện thoại, internet, email, facebook để tăng tính tương tác với người tham gia (hướng dẫn thủ tục, trả lời thắc mắc…).
Mặt khác, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, thông tin bùng nổ như hiện nay, những thông tin xấu hoặc không đúng về BHXH lan tràn rất nhanh, nếu không có biện pháp xử lý kịp thời sẽ làm giảm lòng tin của người dân đối với chính sách BHXH.
- Thứ tư, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.
Nhằm hạn chế, tiến tới xóa bỏ tình trạng trốn đóng BHXH, thì việc thực hiện pháp luật phải nghiêm minh. Hiện nay, các hình thức xử lý vi phạm về trốn đóng BHXH đã được quy định rõ ràng. Theo đó, hành vi trốn đóng BHXH là tội phạm hình sự và bị phạt tù theo quy định tại Bộ Luật Hình sự năm 2015, tuy nhiên tình trạng trốn đóng BHXH vẫn diễn ra khá phổ biến.
Để các DN thực thi đúng pháp luật về BHXH, cần thực hiện các biện pháp như: (i) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc đóng BHXH; (ii) Xử lý nghiêm minh các đối tượng vi phạm pháp luật về đóng BHXH; (iii) Thông báo về việc đóng BHXH hàng năm đến người lao động và người sử dụng lao động, hoặc tuyên truyền, hướng dẫn người lao động tra cứu thời gian đóng BHXH để người lao động giám sát, phát hiện sai phạm kịp thời; (iv) Tăng cường trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động.
- Thứ năm, thay đổi cách thức hỗ trợ cho người cao tuổi, chuyển từ hỗ trợ hưởng sang hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.
Hiện nay, người cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên thuộc hộ nghèo và từ 80 tuổi trở lên) không có lương hưu hoặc trợ cấp từ ngân sách nhà nước sẽ được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, nguồn trợ cấp từ ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc thực hiện trợ cấp xã hội cũng gây ra sự bất bình đẳng giữa những người cao tuổi, bởi vì người được hưởng lương hưu là do họ đã đóng góp/tích lũy trong thời gian làm việc, khi đó họ không được hưởng trợ cấp xã hội.
Vì vậy, để đảm bảo lương hưu cho mọi người cao tuổi và sự bình đẳng về quyền và nghĩa vụ giữa những người lao động, cần có sự tích hợp giữa chính sách BHXH với các chính sách xã hội khác, thay vì trợ cấp cho người cao tuổi, thì chuyển sang hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện. Có như vậy mới đảm bảo mọi người cao tuổi đều có lương hưu với mức hưởng cao hơn mức trợ cấp xã hội hiện nay.
Tóm lại, để đạt được mục tiêu về số người tham gia BHXH theo Nghị quyết số 28-NQ/TW tiến tới BHXH toàn dân, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, gồm cả hoàn thiện chính sách và tổ chức thực hiện BHXH. Trong tổ chức thực hiện, ngoài sự nỗ lực của ngành BHXH Việt Nam, cần có sự tham gia của các cấp chính quyền, tổ chức đoàn thể và toàn thể nhân dân.
(Nguồn: Tapchitaichinh.vn; Xem chi tiết tại đây)
III. Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội: Bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người lao động
Nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính quyền trong việc bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của người lao động trên địa bàn, Bảo hiểm xã hội TP Hà Nội đã ký kết quy chế phối hợp liên ngành với các sở, ban, ngành trên địa bàn.
Nhờ đó, tỷ lệ nợ đóng bảo hiểm xã hội đã giảm mạnh trong những năm gần đây.
Nợ đóng BHXH giảm mạnh
Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP. Hà Nội là một trong những địa phương có số đơn vị tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) lớn nhất cả nước, đồng thời tỷ lệ nợ đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp luôn cao hơn tỷ lệ trung bình chung. Với quyết tâm phấn đấu giảm tỷ lệ nợ đóng BHXH, ban lãnh đạo BHXH thành phố đã tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, UBND các cấp, của BHXH Việt Nam, đặc biệt đã huy động được sự vào cuộc quyết liệt của các sở, ban, ngành, thể hiện bằng việc ký kết quy chế phối hợp liên ngành (số 1460/QCPH-CA-LĐTBXH-LĐLĐ-CT-BHXH - Quy chế phối hợp 1460) ngày 21/6/2017 giữa Công an thành phố Hà Nội, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP. Hà Nội, Liên đoàn Lao động TP. Hà Nội, Cục Thuế TP. Hà Nội, BHXH TP. Hà Nội về bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp các chế độ BHXH, BHYT, BHTN của người lao động trên địa bàn thành phố giai đoạn 2017 - 2020.
Quy chế phối hợp 1460 đã thực sự mang lại hiệu quả trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; trong thực hiện các biện pháp bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia BHXH, BHYT. Giai đoạn 2017 - 2020, BHXH thành phố luôn hoàn thành và vượt các chỉ tiêu được HĐND, UBND thành phố giao về tỷ lệ bao phủ BHYT, tỷ lệ số người tham gia BHXH bắt buộc, BHTN và tốc độ gia tăng số người tham gia BHXH tự nguyện. Đồng thời, tỷ lệ nợ đóng BHXH giảm mạnh. Năm 2016, tỷ lệ nợ đóng BHXH ở mức cao là 7,99%; năm 2017, tỷ lệ nợ đóng BHXH giảm xuống còn 3,9%; năm 2018, tỷ lệ nợ giảm còn 2,53%; năm 2019, tỷ lệ nợ giảm còn 1,98%. Năm 2020, mặc dù các doanh nghiệp trên địa bàn gặp khó khăn vì dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp giải thể, dừng hoạt động, nhưng tỷ lệ nợ đọng BHXH của toàn thành phố là 2,58%.
Đặc biệt, trong thời gian thực hiện quy chế phối hợp, nhờ sự vào cuộc của các đơn vị, công tác thanh tra, kiểm tra được triển khai rộng rãi và quyết liệt, qua đó, thu hồi được số lượng lớn tiền nợ đọng BHXH. Năm 2018, lực lượng chức năng đã thanh tra, kiểm tra 4.913 cuộc, thu hồi được 581,5 tỷ đồng, đạt 56,5% tổng số tiền nợ; năm 2019 đã thanh tra, kiểm tra 5.913 cuộc, thu hồi được 590 tỷ đồng, đạt 57,7%; năm 2020 đã thanh tra, kiểm tra 2.826 cuộc, thu hồi được 351,5 tỷ đồng, đạt 66,7%.
Đánh giá về lợi ích khi thực hiện Quy chế phối hợp 1460, ông Lê Đình Hùng – Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội cho biết, trong thời gian thực hiện quy chế phối hợp liên ngành, Liên đoàn Lao động thành phố, BHXH thành phố và các sở, ngành thành viên đã triển khai nhiều hoạt động, thực hiện nhiều giải pháp. Qua đó, góp phần tích cực trong công tác thu hồi nợ đóng BHXH, góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa ổn định trong doanh nghiệp, không xảy ra tranh chấp lao động, đình công, ngừng việc trên địa bàn thành phố.
Tiếp tục ký kết quy chế phối hợp giai đoạn 2021 - 2025
Để tiếp tục phát huy sức mạnh tổng hợp của chính quyền trong việc thực thi chính sách BHXH, BHYT, ngày 1/2/2021, 7 sở ngành của TP. Hà Nội bao gồm: Công an thành phố, Liên đoàn Lao động – Sở Lao động Thương binh & Xã hội, Sở Y tế, Thanh tra, Cục thuế, BHXH Hà Nội đã ký kết Quy chế phối hợp số 588/QCPH-CA-LĐTBXH-SYT-LĐLĐ-CT-TTTP-BHXH (Quy chế phối hợp 588) về thực hiện các giải pháp, biện pháp bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp các chế độ BHXH, BHYT của người lao động trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2021 – 2025.
Mục đích của việc ký kết Quy chế phối hợp 588 nhằm tuyên truyền, vận động các tổ chức, đơn vị, cá nhân trên địa bàn thành phố nhận thức, hiểu rõ quyền và nghĩa vụ theo quy định của Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Thanh tra, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật BHYT, Luật Việc làm, Luật An toàn, vệ sinh lao động, Luật quản lý thuế, Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP ngày 15/8/2019 của Hội đồng Thẩm phán Toà án Nhân dân Tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 214 về tội gian lận BHXH, BHTN, Điều 215 về tội gian lận BHYT và Điều 216 về tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động của Bộ luật Hình sự và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Quy chế phối hợp 588 đã kế thừa các quy định trong Quy chế phối hợp 1460 và bổ sung cụ thể trách nhiệm của các sở, ngành trong phối hợp thực hiện phát triển, mở rộng đối tượng tham gia BHXH. Đồng thời, Quy chế phối hợp 588 cũng bổ sung quy định cụ thể về trách nhiệm liên quan trong việc khởi tố đối với các đơn vị có hành vi gian lận BHXH, BHYT, BHTN, cố tình nợ đóng, trốn đóng BHXH cho người lao động.
Ngoài ra, Quy chế phối hợp 588 cụ thể hóa quy định về việc xét khen thưởng đối với các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn. Theo đó, BHXH thành phố, Công an, Liên đoàn Lao động, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế, Thanh tra, Cục Thuế trước khi vinh danh, khen thưởng, xét tham gia đấu thầu và đấu thầu dự án đối với các đơn vị phải yêu cầu BHXH thành phố xác nhận về việc đơn vị có vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT không; BHXH thành phố có trách nhiệm xác nhận gửi các cơ quan liên quan trong 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu; không xét khen thưởng các đơn vị vi phạm pháp luật lao động, công đoàn, BHXH, BHYT, thuế.
(Nguồn: Thoibaotaichinhvietnam.vn; Xem chi tiết tại đây
IV. “Điểm sáng” trong cải cách hành chính ngành Bảo hiểm xã hội
Theo Cục Kiểm soát thủ tục hành chính (Văn phòng Chính phủ), Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam là một trong những cơ quan tích cực triển khai công tác cải cách hành chính, hướng đến chuyển đổi tác phong phục vụ, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Các dịch vụ công trực tuyến của BHXH Việt Nam đều đã được tái cấu trúc quy trình, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục trước khi tích hợp, cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia.
Chỉ còn 27 thủ tục hành chính BHXH
Có thể khẳng định, thời gian qua BHXH Việt Nam đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tại hội nghị trực tuyến triển khai nhiệm vụ năm 2021 của BHXH Việt Nam gần đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, năm 2014, Chính phủ ban hành nghị quyết đầu tiên (Nghị quyết 19/NQ-CP) về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, BHXH - thuế và điện lực được chọn là hai khâu đột phá. Sau một thời gian rất ngắn, ngành BHXH Việt Nam đã vượt qua rất nhiều khó khăn để có những bước tiến mạnh mẽ, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của ngành, mang lại sự thuận lợi, tiện ích cho người dân, doanh nghiệp (DN); góp phần tạo niềm tin cho quyết tâm thực hiện đổi mới, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia của đất nước.
Cụ thể trong thời gian qua, BHXH Việt Nam đã chú trọng cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ; quyết liệt chuyển đổi phương thức quản lý từ thủ công sang hiện đại, tác phong làm việc chuyển từ hành chính sang phục vụ. Trong đó, bộ thủ tục hành chính (TTHC) của ngành được cắt giảm từ 114 thủ tục (năm 2015), đến nay còn 27 thủ tục; số giờ thực hiện TTHC cho người dân và DN giảm từ 335 giờ/năm (năm 2015) xuống còn 147 giờ (năm 2019) và hiện đã hoàn thiện các thủ tục báo cáo Ngân hàng Thế giới (WB) để công nhận còn 129 giờ/năm trong đợt công bố báo cáo môi trường kinh doanh năm nay. Cùng với đó, BHXH Việt Nam cho biết, sẽ tiếp tục triển khai các nhiệm vụ cải cách TTHC liên quan đến “cấu phần nộp BHXH” nhằm nâng xếp hạng chỉ số “Nộp thuế và BHXH” đạt mục tiêu Chính phủ đề ra. Cụ thể, định hướng đến năm 2021, chỉ số nộp thuế và BHXH tăng lên 30 đến 40 bậc so với công bố báo cáo của WB năm 2018.
Theo kế hoạch cải cách hành chính năm 2021, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục rà soát và đề xuất phương án cắt giảm, đơn giản hóa TTHC nhằm giảm thời gian, hồ sơ, giấy tờ và chi phí thực hiện TTHC liên quan trực tiếp tới người dân, DN. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc việc công bố, cập nhật, công khai TTHC đảm bảo đúng quy định; tiếp tục đề xuất, xây dựng các giải pháp cải cách TTHC nhằm cải thiện chỉ số liên quan đến số giờ nộp BHXH trong Bảng đánh giá xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam.
Xây dựng hệ sinh thái 4.0 ngành BHXH
BHXH Việt Nam cho biết, việc ứng dụng CNTT vào các hoạt động nghiệp vụ của ngành BHXH Việt Nam đã tạo sự minh bạch, rõ ràng trong quản lý điều hành, giúp nâng cao năng lực, hiệu quả trong công tác phục vụ, đáp ứng sự hài lòng của người dân, tổ chức và DN.
Theo Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh, cuộc cách mạng 4.0 đã và đang diễn ra nhanh chóng, tác động đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Với vai trò là cơ quan thực hiện các chính sách an sinh xã hội quan trọng của đất nước, ngành BHXH Việt Nam đã nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp, đặc biệt tận dụng sức mạnh lan tỏa của số hóa CNTT để thực hiện mục tiêu xây dựng ngành BHXH Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, hướng tới sự hài lòng của người dân, DN. BHXH Việt Nam đã cùng với các bộ, ngành, địa phương xây dựng Chính phủ số, cung cấp ngày càng nhiều các tiện ích cho tổ chức và cá nhân.
Ông Nguyễn Thế Mạnh cho biết, ngay từ thời điểm đầu xây dựng hệ thống, BHXH Việt Nam đã hướng tới hệ sinh thái 4.0, phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp. Hiện ngành đã và đang hoàn thiện hệ sinh thái 4.0 phục vụ người dân và DN với các dịch vụ: tin nhắn SMS, thanh toán trực tuyến, hệ thống Chatbox, hỗ trợ khách hàng, thiết lập Fanpage truyền thông và tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của người dân trên mạng xã hội...
Điểm nhấn quan trọng trong cải cách TTHC và ứng dụng CNTT của BHXH Việt Nam là trong năm 2020, ngành đã hoàn thành và triển khai ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” trên nền tảng thiết bị di động. Ứng dụng này được Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành và người dân đánh giá rất cao.
Cũng trong năm 2020, các hoạt động ứng dụng CNTT, đổi mới các quy trình nghiệp vụ được đẩy mạnh, đã tạo ra hiệu ứng tích cực trong tổ chức thực hiện chính sách BHXH. Tính đến nay, BHXH Việt Nam đã hoàn thành cung cấp 100% dịch vụ công mức độ 4 cho tất cả các TTHC của ngành; thực hiện chi trả cho khoảng 48% số người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân ở khu vực đô thị… Với việc triển khai kết nối, tích hợp, cung cấp 15 dịch vụ công trên Cổng dịch vụ công quốc gia, đến nay, BHXH Việt Nam đã tiếp nhận và giải quyết hơn 9.000 giao dịch trực tuyến trên cổng.
Trong đó, tiếp nhận và giải quyết cấp lại thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) do hỏng, mất cho 2.616 trường hợp; 5.859 giao dịch thanh toán trực tuyến thành công (thanh toán gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình cho 4.022 trường hợp; đóng tiếp BHXH tự nguyện cho 1.706 trường hợp; đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BH thất nghiệp cho 131 trường hợp); tiếp nhận, xử lý 916 hồ sơ đề nghị hỗ trợ do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19…
(Nguồn: Thoibaotaichinhvietnam.vn; Xem chi tiết tại đây)
V. Đề xuất nâng mức hỗ trợ học nghề cho lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp
Bộ LĐ-TB&XH đang nghiên cứu để đề xuất các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung những quy định liên quan theo hướng nâng mức hỗ trợ học nghề cho lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Cả nước hiện có gần 13,3 triệu người tham gia BH thất nghiệp, bằng 27,5% lực lượng lao động trong độ tuổi. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, số người đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp trong năm 2020 lên tới gần 1,1 triệu người, tăng 32,3% so với năm 2019. Các cơ quan chức năng đã có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp cho hơn 1,06 triệu người, với tổng số tiền trợ cấp hơn 18.200 tỷ đồng, tương ứng với mức hưởng bình quân là hơn 3 triệu đồng/người/tháng.
Cùng với việc nhận tiền trợ cấp, 100% số người hưởng BH thất nghiệp còn được tư vấn, định hướng việc làm. Trường hợp nào có nhu cầu học nghề, thay vì nhận tiền, NLĐ sẽ hỗ trợ đào tạo nghề trình độ sơ cấp với một số nghề phổ biến như nấu ăn, pha chế đồ uống, sửa chữa xe máy… Tuy nhiên, số người lựa chọn học nghề chỉ chiếm khoảng 1% số người đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Vì vậy, để tăng tính hấp dẫn của chính sách BH thất nghiệp, đồng thời nâng cao hiệu quả giải quyết việc làm cho nhóm lao động đặc thù này, Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH) đang nghiên cứu để đề xuất các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung những quy định liên quan theo hướng nâng mức hỗ trợ học nghề cho lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp; xây dựng danh mục nghề nghiệp, chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, nguyện vọng của NLĐ...
(Nguồn: Baobaohiemxahoi.gov.vn; Xem chi tiết tại đây)
VI. Hỗ trợ tham gia BHYT học sinh cho con em gia đình sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con
Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư số 01/2021/TT-BYT hướng dẫn một số nội dung để địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số. Một trong những nội dung quan trọng là khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con như tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua BHYT học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.
Theo đó, để duy trì vững chắc mức sinh thay thế, tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh cao theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, sẽ khen thưởng kèm theo mức khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật cho thôn đạt 3 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên; thôn đạt 5 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên; xã đạt 3 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên; xã thuộc vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn, xã có mức sinh cao đạt 1 năm không có người sinh con thứ 3 trở lên; xã đạt 5 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên; các cá nhân gồm phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 2 con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn (triệt sản, đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai) được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật, CTV dân số, nhân viên y tế thôn bản đạt và vượt các chỉ tiêu về vận động phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 2 con, tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh thấp theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật cho xã 3 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con; xã 5 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con; đồng thời, căn cứ vào thực tiễn, địa phương lựa chọn, quyết định khen thưởng, hỗ trợ tiền hoặc hiện vật cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Trường hợp các tỉnh thuộc vùng mức sinh thay thế theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, căn cứ vào mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để duy trì vững chắc mức sinh thay thế, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân theo quy định.
Đồng thời, để khuyến khích kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, xã đạt 100% thôn đã có nội dung về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh trong hương ước, quy ước được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng một lần kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật. Căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con như tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua BHYT học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.
Bên cạnh đó, để góp phần nâng cao chất lượng dân số, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố lưu tâm 2 vấn đề, bao gồm tầm soát trước sinh và tầm soát sơ sinh cho phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội, sống tại vùng nhiễm chất độc dioxin, vùng núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn được hỗ trợ thực hiện tầm soát trước sinh (sàng lọc trước sinh), tầm soát sơ sinh (sàng lọc sơ sinh) và hỗ trợ bằng tiền (nếu có); cộng tác viên dân số, nhân viên y tế thôn mà thôn phụ trách đạt và vượt các chỉ tiêu về vận động đối tượng tham gia thực hiện tầm soát trước sinh, tầm soát sơ sinh được khen thưởng, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, trong đó, xã đạt 100% người cao tuổi có thẻ BHYT, được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe và khám sức khỏe định kỳ được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng 1 lần kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật. Căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để bảo đảm thích ứng với già hóa dân số, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, địa phương lựa chọn, quyết định khuyến khích, hỗ trợ để phát triển các loại hình câu lạc bộ rèn luyện sức khỏe, văn hóa, giải trí của người cao tuổi tại cộng đồng; mở rộng các loại hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng và các nội dung phù hợp khác. Cộng tác viên dân số, nhân viên y tế thôn mà thôn phụ trách đạt và vượt các chỉ tiêu về vận động, theo dõi chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi tại gia đình, cộng đồng được khen thưởng, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
(Nguồn: Baohiemxahoi.gov.vn; Xem chi tiết tại đây)
VII. TP.HCM: Công bố 15 cơ sở KCB ban đầu dành cho người nước ngoài tham gia BHYT
BHXH TP.HCM thông báo danh sách các cơ sở KCB trên địa bàn TP.HCM được nhận đăng ký KCB BHYT ban đầu cho người nước ngoài.
Theo ông Phan Văn Mến- Giám đốc BHXH TP.HCM, căn cứ Nghị định số 109/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ quy định cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở KCB; đồng thời căn cứ vào việc đây là những cơ sở KCB có nhân sự đã được xác nhận đủ điều kiện sử dụng thành thạo ngôn ngữ khác hoặc đủ trình độ phiên dịch trong KCB của Sở Y tế TP.HCM, Thành phố có 15 BV, Phòng khám đáp ứng đủ tiêu chí để BHXH TP.HCM ký hợp đồng KCB BHYT ban đầu dành cho đối tượng là người nước ngoài.
Cụ thể gồm: Bệnh viện Nhi đồng TP (chỉ nhận các đối tượng dưới 15 tuổi); Bệnh viện Nhân dân 115; Bệnh viện Nhân dân Gia Định; Bệnh viện Đa khoa khu vực Củ Chi; Bệnh viện Điều dưỡng phục hồi chức năng điều trị bệnh nghề nghiệp; Bệnh viện Nguyễn Tri Phương; Bệnh viện Trưng Vương; Bệnh viện Quận 2; Bệnh viện Đa khoa Hoàn Mỹ Sài Gòn; Bệnh viện Đa khoa Tân Hưng; Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec Central Park; Bệnh viện Quốc tế City; Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á; Bệnh viện Gia An 115; Phòng khám Đa khoa (thuộc Công ty TNHH Y tế Đại Phước).
Hiện nay, người nước ngoài làm việc tại Việt Nam theo Luật BHYT là đối tượng tham gia BHYT bắt buộc, được cấp thẻ BHYT để KCB tại các cơ sở KCB trong nước.
(Nguồn: Baobaohiemxahoi.vn; Xem chi tiết tại đây)
Trân trọng cảm ơn !
_______________________________________________________________________
Phần mềm bhxh điện tử Bkav | Phần mềm hóa đơn điện tử Bkav | Chữ ký số Bkav CA | Hợp đồng điện tử
0 Nhận xét